φεμινιστική και ΛΟΑΤΚΙΑ+ συλλογικότητα για την απελευθέρωση φύλου, σώματος & σεξουαλικότητας
Τη Δευτέρα 4 Μαρτίου, σας περιμένουμε από τις 18:00 και μετά στο στέκι Ovradera, για να προετοιμαστούμε συλλογικά για την 8η Μάρτη!
Θα φτιάξουμε πανό, τρικάκια και αφίσα για την πορεία και μετά θα ακολουθήσει μπαρ.
Σας περιμένουμε όλα!
Στιγμιότυπα από την εκδήλωση:
Το κύκλωμα trafficking με θύμα τη 12χρονη από τον Κολωνό είναι ένα θέμα που το τελευταίο διάστημα τείνει να αποσιωπηθεί από την επικαιρότητα, καθώς η υπόθεση εξελίσσεται πλέον στις δικαστικές αίθουσες. Ως συλλογικότητα έχουμε ασχοληθεί στο παρελθόν με το συγκεκριμένο θέμα, εστιάζοντας στο κομμάτι της συγκάλυψης από την πλευρά του κράτους και της αστικής δικαιοσύνης, καθώς και στον ρόλο που ανέλαβαν τα συστημικά ΜΜΕ για την κάλυψη της υπόθεσης. Με την έναρξη της δίκης και τα νέα στοιχεία που έρχονται στο φως της δημοσιότητας, βλέπουμε ότι έχουμε κάθε λόγο να συνεχίσουμε να παρακολουθούμε την υπόθεση και να βρισκόμαστε σε εγρήγορση.
Η εκδίκαση της υπόθεσης ξεκίνησε στο Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο Αθηνών στις 8 Ιανουαρίου 2024. Για την υπόθεση έχουν σχηματιστεί 2 δικογραφίες. Η πρώτη αφορά 26 κατηγορούμενους, στους οποίους περιλαμβάνεται ο Ηλίας Μίχος. Οι κατηγορίες για τις οποίες παραπέμπεται είναι μεταξύ άλλων: βιασμός ανηλίκου κατ’ εξακολούθηση, πορνογραφία ανηλίκου, εμπορία ανθρώπων κατ’ επάγγελμα σε βάρος ανηλίκου, τέλεση γενετήσιας πράξης με πρόσωπο που είναι εν γνώσει του δράστη θύμα εμπορίας ανθρώπων. Ο Μίχος έχει ήδη αποδεχθεί τις κατηγορίες κατάχρησης ανηλίκου και προμήθειας και κατοχής υλικού πορνογραφίας ανηλίκων και αρνείται, μέχρι στιγμής, οποιαδήποτε άλλη κατηγορία. Η υπερασπιστική του γραμμή στηρίζεται στη θέση ότι η ανήλικη επιδίωκε η ίδια την τέλεση γενετήσιας πράξης και φαινόταν, κατά τα λεγόμενά του, “πεπειραμένη”.
Η υπεράσπιση των 26 κατηγορουμένων επιμένει περίπου στις ίδιες δηλώσεις. Οι περισσότεροι παραδέχονται πως έδωσαν χρήματα στην ανήλικη, καθώς “συμπονούσαν την κατάστασή της”, αλλά αρνούνται ότι συνευρέθηκαν μαζί της. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι την πέρασαν για μεγαλύτερη, γύρω στα 16 με 17 χρονών, όπως και την παρουσίαζε ο Μίχος, πιθανότατα για να έχουν ευνοϊκότερη ποινή.
Δε χρειάζεται να είναι κανείς νομικός για να μπορεί να διακρίνει τις σημαντικές ελλείψεις στη διερεύνηση κρίσιμων σημείων της υπόθεσης. Είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε πως ο βασικός κατηγορούμενος είναι ένας άνθρωπος που έχαιρε εκτίμησης, όχι μόνο της τοπικής κοινωνίας αλλά και πολιτικών προσώπων, ενώ είχε σχέσεις και με την αστυνομία. Η εικόνα του ευυπόληπτου πολίτη ίσως είναι αυτή που μπήκε εμπόδιο στις έρευνες, σε συνδυασμό με τις επαφές του με ισχυρά άτομα. Συγκεκριμένα, ο οίκος ανοχής, τον οποίο θυμάται το θύμα ως τόπο που την πήγαινε συχνά ο Μίχος δεν ερευνήθηκε παρά μόνο ένα μήνα μετά αφού ταυτοποιήθηκε, και δεν έχει σχηματιστεί καμιά δικογραφία εναντίον των ατόμων που τον διατηρούν (η ταυτοποίηση του κτιρίου έγινε την 1η Νοέμβρη ενώ η έρευνα την 1η Δεκέμβρη). Επίσης δεν έχουν ελεγχθεί οι κάμερες στο μαγαζί του Μίχου.
Μέσα σε όλα πρέπει να θυμόμαστε και πως η 12χρονη έχει καταθέσει ήδη πέντε φορές για την πρώτη δικογραφία, που εκδικάζεται τώρα, καθώς και άλλες δύο φορές για την δεύτερη δικογραφία που παραμένει ανοιχτή. Όπως μαθαίνουμε από σχετικά δημοσιεύματα (κυρίως από ανεξάρτητα μέσα), η 12χρονη κατά τις καταθέσεις της φαίνεται να θυμάται με μεγάλη λεπτομέρεια και να περιγράφει με ακρίβεια τα πρόσωπα που συνάντησε και τα μέρη στα οποία είχε βρεθεί. Παρόλα αυτά, κατά τη 2η δικάσιμο (10/01/24), υποβλήθηκε αίτημα από την πλευρά των κατηγορουμένων για συμπληρωματική κατάθεση με νέες ερωτήσεις στην ανήλικη. Προφανώς αυτή η διαδικασία, ακόμα και αν πραγματοποιηθεί με τον τρόπο που προβλέπεται σε τέτοιες περιπτώσεις (γραπτές οι ερωτήσεις από την υπεράσπιση, κατάθεση με ηλεκτρονικά μέσα σε ανακριτικό υπάλληλο διορισμένο από το δικαστήριο και βιντεοσκόπηση της κατάθεσης για να προβληθεί στη δικαστική αίθουσα) μπορεί να επανατραυματίσει το θύμα και να δώσει στην υπεράσπιση την ευκαιρία να ασκήσει ακόμα παραπάνω πίεση στο παιδί.
Τα συστημικά ΜΜΕ έπαιξαν από την αρχή πολύ σημαντικό ρόλο, τόσο στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, όσο και στον εκφοβισμό και επανατραυματισμό του θύματος και το ξέπλυμα του θύτη. Είδαμε κανάλια να συγκεντρώνονται κάτω από το σπίτι της 12χρονης, να βγάζουν στη δημοσιότητα τη φωτογραφία της με πίξελ, καθώς και τη φωτογραφία της μητέρας της. Παρακολουθήσαμε ρεπορτάζ συνοδευόμενα από εικόνες που παρέπεμπαν σε πορνογραφικό υλικό και διαβάσαμε άρθρα που χρησιμοποιούσαν παραπλανητική ορολογία, όπως για παράδειγμα “πελάτες”, “ραντεβού”, “σεξουαλικές επαφές”, “πορνεία” κ.τ.λ., λέξεις που παραπέμπουν σε συναινετικές πράξεις, ενώ είναι ξεκάθαρο ότι πρόκειται για μια υπόθεση βιασμού, κυκλώματος trafficking και παιδοβιαστών. Η φρασεολογία που χρησιμοποιήθηκε επιλέχθηκε έτσι ώστε να υπηρετήσει τη λογική του “τα ‘θελε και τα ‘παθε”, να κανονικοποιήσει το victim blaming. Το αποκορύφωμα του κανιβαλισμού ήταν η αποκάλυψη του τόπου διαμονής της 12χρονης από την υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων της ΝΔ, Δόμνα Μιχαηλίδου, πράγμα που αναδημοσιεύθηκε από τα διάφορα ΜΜΕ και έθεσε σε άμεσο κίνδυνο την 12χρονη, η οποία δέχτηκε δολοφονική επίθεση μέσα στο ίδιο της το σπίτι.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, σε συνέντευξή της, η δικηγόρος Αντωνία Λεγάκη εξήγησε πως η υπόθεση του κυκλώματος με θύμα τη 12χρονη, η υπόθεση της Ηλιούπολης και η υπόθεση που έχει γίνει γνωστή ως Greek Mafia συνδέονται μεταξύ τους. Παρόλα αυτά, βλέπουμε ότι τα συστημικά ΜΜΕ τηρούν τη χαρακτηριστική τους στάση, αυτή της συγκάλυψης και του αποπροσανατολισμού, μιας και εξακολουθούν να παρουσιάζουν τις τρεις αυτές υποθέσεις ως μεμονωμένες. Το γεγονός αυτό μας βάζει σε ακόμα περισσότερες σκέψεις σχετικά με το τι κρύβεται από πίσω.
Καμία μας δεν πέφτει από τα σύννεφα παρατηρώντας τη στάση των ΜΜΕ, της αστικής δικαιοσύνης και του πολιτικού συστήματος. Ήδη από την αρχή της υπόθεσης οι προσπάθειες αποσιώπησης είναι εμφανείς, αφού, όταν η θεία και η μητέρα του θύματος κατήγγειλαν τον Μίχο στο Α.Τ. Κολωνού, η απάντηση που έλαβαν ήταν να φύγουν. Έπρεπε, τελικά, να πάνε ξανά την επόμενη μέρα, ώστε να τις παραπέμψουν στην Υποδιεύθυνση Προστασίας Ανηλίκων. Επιπλέον, η σύλληψη του Μίχου έγινε ένα μήνα μετά την καταγγελία, και έτσι του δόθηκε ο χρόνος να εξαφανίσει τα τυχόν αποδεικτικά στοιχεία.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ερχόμαστε αντιμέτωπες με υποθέσεις trafficking, αντιθέτως (και δυστυχώς, έχουμε φτάσει στο σημείο να) αναγνωρίζουμε αμέσως το μοτίβο που ακολουθείται, κάθε φορά. Οι κωλυσιεργίες των αρχών, οι μη έγκαιρες ή ελλιπείς έρευνες, οι πιέσεις για αποσιώπηση “επιφανών” εμπλεκομένων και οι προσπάθειες για εκφοβισμό και επανατραυματισμό του θύματος αποτελούν, όλα μαζί, μια καθιερωμένη τακτική του συστήματος για τη συγκάλυψη τέτοιων κυκλωμάτων. Η καταδίκη τέτοιων εγκλημάτων είναι το λιγότερο που μπορεί να κάνει ένα δικαστικό σύστημα απέναντι στις επιζώσες, όλες εκείνες τις γνωστές αλλά και τις άγνωστες και αφανείς επιζώσες που έχουν βιαστεί και κακοποιηθεί. Ζητάμε δικαίωση για τα θύματα χωρίς να έχουμε αυταπάτες για τη λειτουργία της αστικής δικαιοσύνης. Είμαστε και θα είμαστε στο δρόμο, ώστε να μην αφήσουμε την υπόθεση του Κολωνού να ξεχαστεί. Στεκόμαστε στο πλευρό των θυμάτων και απέναντι στην έμφυλη βία και την πατριαρχία που την τροφοδοτεί και τη συντηρεί.
Ο,ΤΙ ΕΧΟΥΜΕ ΕΙΝΑΙ Η ΜΙΑ ΤΗΝ ΑΛΛΗ
ΚΑΜΙΑ ΑΝΟΧΗ ΣΤΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ TRAFFICKING
ΚΑΜΙΑ ΑΝΟΧΗ ΣΤΗ ΣΥΓΚΑΛΥΨΗ
Το Σάββατο 13/01/2024 συναντιόμαστε στο Κοινωνικό Κέντρο Ovradera, σε έναν διαφορετικό κύκλο αυτομόρφωσης, για ένα θέμα sos της καθημερινότητάς μας, τα ΣΜΝ υπό την καθοδήγηση των γιατρίνων και της κοινωνικής λειτουργού της συλλογικότητας.
Μαθαίνουμε συλλογικά, προστατευόμαστε κοινοτικά, είμαστε εδώ η μία για την άλλη!
Εννοείται πως θα ακολουθήσει bar στον χώρο.
Πανό της συλλογικότητας που αναρτήθηκε στην Καμάρα, στη συγκέντρωση – μικροφωνική για την έναρξη της δίκης.
Τη Δευτέρα 8/1/2024, ξεκίνησε η δίκη για την υπόθεση μαστροπείας και παιδοβιασμού της 12χρονης στον Κολωνό.
Στεκόμαστε αλληλέγγυες στη 12χρονη και την οικογένειά της.
ΚΑΜΙΑ ΜΟΝΗ
ΚΑΝΕΝΑ ΛΙΓΟΤΕΡΟ
Ο,ΤΙ ΕΧΟΥΜΕ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΕΝΑ ΤΟ ΑΛΛΟ
Επειδή δεν αντέχουμε να μετράμε δολοφονημένες γυναίκες και θηλυκότητες, να γράφουμε τα ονόματά τους σε πανό ή να τα κλείνουμε σε τραγούδι,
Επειδή μας είναι αποκρουστικός ένας κόσμος, όπου μας κακοποιούν και μας βιάζουν μέσα στο ίδιο μας το σπίτι,
Επειδή δεν θέλουμε να αποδεικνύουμε 24 ώρες το 24ωρο, 7 μέρες την εβδομάδα ότι είμαστε γενναίες όταν πρέπει να διασχίσουμε έναν δρόμο, όταν πάμε στο σχολείο, τις σχολές, στη δουλειά μας ή όταν βγαίνουμε για να διασκεδάσουμε,
Επειδή πολλές, πάρα πολλές από εμάς δεν τολμούμε καν να καταγγείλουμε τον βιασμό μας, και όταν κάποτε βρίσκουμε το θάρρος να το κάνουμε, μας αναγκάζουν να τον ξαναζήσουμε μέσα στα αστυνομικά τμήματα, τα ανακριτικά γραφεία και τις δικαστικές αίθουσες,
Επειδή μας εξοργίζει να ακούμε το γνωστό δικηγόρο-σίχαμα να παρουσιάζει βιασμούς ως «εκπλήρωση φαντασιώσεων», όπως στην περίπτωση της 19χρονης στο Α.Τ. Ομόνοιας,
Επειδή δεν μας κάνει πια εντύπωση ότι, όταν τα κυκλώματα trafficking αποκαλύπτονται, τα ΜΜΕ σπεύδουν να εκθέσουν τα επιζώντα και να ξεπλύνουν τους διακινητές,
Επειδή μας φαίνεται αδιανόητο ότι, όταν ο παιδοβιαστής φτάνει στο δικαστήριο, η αστική δικαιοσύνη φορτώνει κατηγορίες στη μητέρα του παιδιού, ώστε να κάνει την ποινή του πιο ευνοϊκή,
Επειδή βλέπουμε την ίδια αστική δικαιοσύνη να καθυστερεί για ακόμα έναν χρόνο την καταδίκη του (παιδο)βιαστή Λιγνάδη,
Επειδή είμαστε αυτές που θα μας ρωτήσουν επίμονα γιατί φορούσαμε εκείνο ή το άλλο (εσω)ρούχο και πόσο ακάλυπτο δέρμα άφηνε, πόσο αλκοόλ είχαμε καταναλώσει, γιατί καλέσαμε κάποιον σπίτι μας, γιατί πήγαμε στο πάρτι,
Επειδή θα κάνουν όλες αυτές τις ερωτήσεις σε εμάς και όχι σε αυτόν, ποτέ σε αυτόν που μας παρενόχλησε, βίασε, χτύπησε, εκβίασε,
Επειδή, αν είσαι τρανς, μετανάστρια, ντραγκ κουίν κινδυνεύεις να βρεθείς άγρια δολοφονημένη στο διαμέρισμά σου,
Επειδή, για να καταφέρουμε να βρούμε δουλειά, πέφτουμε πάνω σε αγγελίες που ζητούν «κοπέλα, εμφανίσιμη», καλούμαστε να ανεχτούμε απλήρωτα δοκιμαστικά και να παρουσιάσουμε δεκαετές πλάνο της προσωπικής μας ζωής, αν έχουμε σκοπό να παντρευτούμε, να κάνουμε παιδιά,
Επειδή, όταν καταφέρνουμε να βρούμε δουλειά, είμαστε οι πρώτες στις οποίες θα επιτεθούν λεκτικά, θα μας υποτιμήσουν, θα μας προσβάλλουν, θα γελάσουν με σεξιστικά αστειάκια, θα μας παρενοχλήσουν,
Επειδή αρνούμαστε να ζούμε σε μια κοινωνία που καθημερινά αναγκαζόμαστε να βρίσκουμε καινούριες λέξεις για να περιγράψουν τη βία που δεχόμαστε: stalking, revenge porn, slut shaming, victim blaming, stealthing,
Επειδή έχουμε βαρεθεί να ορίζουν το σώμα μας νομοθέτες, εργοδότες και παπάδες,
Επειδή οι συντρόφισσές μας –μετανάστριες και προσφύγισσες- κλείνονται μέσα στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, βιάζονται, πεθαίνουν αβοήθητες, πνίγονται ή επαναπροωθούνται,
Επειδή λεσβίες, μπάι και τρανς γυναίκες και θηλυκότητες καλούνται καθημερινά να ζήσουν με τις καταπιέσεις που κυβερνήσεις και μεγάλα κομμάτια της κοινωνίας έχουν εγγράψει πάνω στο σώμα τους,
Επειδή γυναίκες, που –αμυνόμενες- αντιστάθηκαν στη βία, οδηγήθηκαν στις φυλακές,
Επειδή γυναίκες κρατούμενες στις ελληνικές φυλακές βιώνουν καθημερινά εξευτελισμούς και ταπεινώσεις,
Επειδή νιώθουμε συντρόφισσές μας όσες πλημμυρίζουν τους δρόμους σε κάθε γωνιά του πλανήτη, όσες κατεβαίνουν με τα πράσινα μαντίλια στη Λατινική Αμερική, όσες εξεγείρονται στο Ιράν απέναντι στην κρατική καταστολή ή όσες καλούνται στις ΗΠΑ να δώσουν τη μάχη για το δικαίωμά τους στην άμβλωση, για το δικαίωμά τους να έχουν αυτές λόγο για το ίδιο το σώμα τους,
Επειδή δεν μας πείθει η ρητορική περί προοδευτισμού του Ισραήλ, ενός κράτους-ροζ πλυντηρίου, που διαπράττει τη γενοκτονία του λαού της Παλαιστίνης,
Επειδή γνωρίζουμε ότι τίποτα δεν θα αλλάξει ουσιαστικά με πολιτικές-τσιρότο, όπως επετειακές «φεμινιστικές» καμπάνιες, ποσόστωση σε κόμματα και ομάδες γυναικών σε πολυεθνικές εταιρείες,
Επειδή μας θυμώνει το γεγονός ότι οι δημόσιοι πόροι κατευθύνονται για εξοπλιστικά προγράμματα, για περιττές στρατιωτικές παρελάσεις και όχι για καλύτερα σχολεία, πανεπιστήμια ή δομές υγείας,
Επειδή βλέπουμε κάθε μέρα να γινόμαστε φτωχότερες και η φτώχεια είναι μια από τις μεγαλύτερες και σκληρότερες μορφές βίας,
Επειδή χρειαζόμαστε δομές για επιζώσες, συμβούλους ψυχικής υγείας που θα μας βοηθήσουν να διαχειριστούμε τα τραύματά μας, νομικούς που θα αναλάβουν τον δύσκολο και επώδυνο δικαστικό αγώνα για τη δικαίωσή μας,
Επειδή χρειαζόμαστε δασκάλους και καθηγητ(ρι)ες για το μάθημα της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία,
Επειδή έχουμε περπατήσει χιλιόμετρα κι έχουμε δώσει σκληρές μάχες ως φεμινιστικό κίνημα στην Ελλάδα για το δικαίωμα στην άμβλωση και δεν πρόκειται να αφήσουμε κανέναν να το αμφισβητήσει ή να μας το στερήσει, με καμπάνιες για το “αγέννητο παιδί”, με κηρύγματα στις Εκκλησίες και νομοθετήματα με το ρολόι της Ιστορίας σταματημένο δεκαετίες πίσω,
Επειδή τίποτα δεν μας χαρίστηκε, τίποτα δεν μας παραχωρήθηκε και όλα τα δικαιώματα έχουν κερδηθεί με αγώνες δεκαετιών,
στις 25 Νοέμβρη θα είμαστε στους δρόμους
Συγκεντρωνόμαστε στις 18:30 μ.μ. στην Καμάρα στηρίζοντας τις κινητοποιήσεις για τη Διεθνή Ημέρα Εξάλειψης της Έμφυλης Βίας.
Η 20η Νοέμβρη καθιερώθηκε ως διεθνής ημέρα μνήμης των τρανς θυμάτων, έπειτα από τη δολοφονία της 34χρονης Rita Hester, τρανς αφροαμερικανίδας που διέμενε στη Μασαχουσέτη. Η δολοφονία της Rita Hester μέσα στο ίδιο της το σπίτι από έναν άγνωστο το 1998, πυροδότησε μια σειρά αντιδράσεων που οδήγησαν ένα χρόνο μετά, το 1999, στην πρώτη πορεία για τη μνήμη τρανς θυμάτων.
Η δολοφονία αυτή δεν ήταν η πρώτη και περίπου δύο δεκαετίες μετά, με οργή και θλίψη, συνειδητοποιούμε ότι δεν είναι σίγουρα η τελευταία.
Στην Ελλάδα μετράμε καθημερινά πολλαπλές τρανφοβικές επιθέσεις, ενώ δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τη δολοφονία του Ζακ και την αθώωση των δολοφόνων του και της Δημήτρη στη Λέσβο, το 2018 και 2021 αντίστοιχα.
Η φετινή 20η Νοέμβρη μας βρίσκει με μία ακόμα δολοφονημένη αδελφή μας, την τρανς μετανάστρια Άννα, η οποία ενώ είχε αναφέρει πολλές φορές τη βία και τις διακρίσεις που δεχόταν, βρέθηκε δολοφονημένη στο σπίτι της.
Οι διακρίσεις που δέχονται τα τρανς άτομα είναι πολλαπλές, τόσο στο κοινωνικό όσο και στο εργασιακό πλαίσιο. Πιο συγκεκριμένα, η πρόσβαση στην ορμονοθεραπεία διόρθωσης φύλου και η ιατρική περίθαλψη δεν είναι πάντα δεδομένες, ενώ οι αγωγές που αφορούν το φύλο δεν παρέχονται δωρεάν. Επιπλέον, ο αποκλεισμός των τρανς ατόμων από εργασιακά περιβάλλοντα λόγω των τρανσφοβικών αντιλήψεων βαθιά ριζωμένων στην ελληνική κοινωνια, πολλές φορές τα ωθούν στη σεξεργασία με δυσμενείς όρους.
Οι συνθήκες αυτές δυσκολεύουν την καθημερινότητα των τρανς ατόμων και δυσχεραίνουν την ψυχική τους υγεία, με αποτέλεσμα να υπάρχουν αυξημένα ποσοστά αυτοκτονικού ιδεασμού και αυτοκτονιών στην τρανς κοινότητα.
Για όλους αυτούς τους λόγους, και για πολλούς ακόμα, αύριο στηρίζουμε την πορεία για τη μνήμη των τρανς ατόμων, όχι μόνο με θλίψη, αλλά και με οργή, για να διεκδικήσουμε τα αυτονόητα, την ορατότητά τους, την εξάλειψη της έμφυλης βίας, των διακρίσεων και της τρανφοβίας.
ΟΛΕΣ ΑΠΑΝΤΑΜΕ ΑΝ ΑΓΓΙΞΕΙΣ ΜΙΑ
Το κύκλωμα trafficking με θύμα τη 12χρονη από τον Κολωνό είναι ένα θέμα που το τελευταίο διάστημα έχει σχεδόν ολοκληρωτικά αποσιωπηθεί από την επικαιρότητα, καθώς περιμένουμε πια την υπόθεση να εξελιχθεί στις δικαστικές αίθουσες. Ως συλλογικότητα έχουμε ασχοληθεί στο παρελθόν με το συγκεκριμένο θέμα, εστιάζοντας στο κομμάτι της συγκάλυψης από την πλευρά του κράτους και της αστικής δικαιοσύνης. Με την εισήγησή μας θέλουμε να αναλύσουμε τον τρόπο με τον οποίο τα συστημικά ΜΜΕ, ως συμπληρωματικός μηχανισμός, κάλυψαν την υπόθεση, καθώς και τον ρόλο που έπαιξαν από την αρχή, τόσο στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, όσο και στον εκφοβισμό και επανατραυματισμό του θύματος και το ξέπλυμα του θύτη.
Πιο συγκεκριμένα, με το που βγήκε στο φως η είδηση τον περασμένο Οκτώβριο, είδαμε κανάλια να συγκεντρώνονται κάτω από το σπίτι της 12χρονης και να βγάζουν στη δημοσιότητα τη φωτογραφία της με πίξελ, καθώς και τη φωτογραφία της μητέρας της (βλ. Τατιάνα Στεφανίδου). Λίγες μέρες αργότερα, ο Γιώργος Λιάγκας δε δίστασε να ανακοινώσει κατά τη διάρκεια της τηλεοπτικής του εκπομπής ότι έχει τις φωτογραφίες της 12χρονης στο κινητό του. Είδαμε και πάλι με πόση άνεση τα πρόσωπα με πολιτική και κοινωνική ισχύ ελέγχουν τι θα βγαίνει και τι δε θα βγαίνει στη δημοσιότητα, χωρίς καμιά νομική ή άλλη συνέπεια. Ο Γιώργος Λιάγκας συνέχισε τις εκπομπές του και η Τατιάνα Στεφανίδου συνέχισε να εκφράζει τις απόψεις της χωρίς ντροπή, όπως είδαμε και αργότερα με την απαράδεκτη δήλωσή της για το ναυάγιο στην Πύλο. Επιπλέον, στην προσπάθεια μας να διαβάσουμε και να ψάξουμε για το θέμα, τα πρώτα πράγματα που έβγαιναν στη σελίδα αναζήτησης για τη 12χρονη ήταν αναζητήσεις όπως “δωδεκάχρονη φωτογραφίες”, “δωδεκάχρονη μητέρα”. Για εμάς, όλο αυτό δείχνει ότι τα μίντια με τον έναν ή τον άλλον τρόπο προσπάθησαν να μετατρέψουν την όλη υπόθεση σε μια κουτσομπολίστικη σαπουνόπερα. Με άλλα λόγια, για ακόμα μια φορά τα ΜΜΕ λειτούργησαν εκφοβιστικά, τόσο για την ίδια τη 12χρονη όσο και για άλλα επιζώντα, τα οποία βλέπουν τι θα τους συμβεί σε περίπτωση που αποφασίσουν να μιλήσουν.
Στη συνέχεια της έρευνάς μας πάνω στο θέμα, παρατηρήσαμε άλλη μια τακτική των ΜΜΕ. Ιδιαίτερα στην αρχή της δημοσιότητας της υπόθεσης, τα μίντια βάλθηκαν να καλύψουν εκτενώς με ρεπορτάζ τις διαγραφές μελών των κομμάτων ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ τα οποία σχετίζονταν με την υπόθεση, σε μια προσπάθεια να μας καθησυχάσουν πως οι “κακοί” έχουν πια απομακρυνθεί και μπορούμε να κοιμόμαστε ήσυχες. Με μια βαθύτερη ανάλυση, η τακτική αυτή εξυπηρετεί συμφέροντα των κομμάτων, καθώς με τον τρόπο αυτό προσπαθούν να βγάλουν από πάνω τους τη “ρετσινιά” και να προωθήσουν αντιλήψεις που να παρουσιάζουν το κόμμα τους ως σύγχρονο και υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εμείς όμως δε μπορούμε παρά να υποστηρίξουμε πως όχι μόνο ήσυχες δεν είμαστε, αλλά είμαστε και εξοργισμένες με τον τρόπο που τα ΜΜΕ συγκαλύπτουν τον κρατικό μηχανισμό που βρίσκεται πίσω από αυτή και άλλες παρόμοιες υποθέσεις.
Εξοργιστικός ήταν και ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζονταν οι ειδήσεις και η γλώσσα που χρησιμοποιήθηκε για τις αναφορές στην υπόθεση. Παρακολουθήσαμε ρεπορτάζ συνοδευόμενα από εικόνες που παρέπεμπαν σε πορνογραφικό υλικό και διαβάσαμε άρθρα που χρησιμοποιούσαν παραπλανητική ορολογία, όπως για παράδειγμα “πελάτες”, “ραντεβού”, “σεξουαλικές επαφές”, “πορνεία” κ.τ.λ., λέξεις που παραπέμπουν σε συναινετικές πράξεις, ενώ είναι ξεκάθαρο ότι πρόκειται για μια υπόθεση βιασμού, κυκλώματος trafficking και παιδοβιαστών.
Σε σχέση με τα εμπλεκόμενα στην υπόθεση άτομα είδαμε μια συντονισμένη προσπάθεια να στραφεί η κοινή γνώμη ενάντια στη μητέρα. Ίσως γιατί το σενάριο «η μητέρα εκδίδει την κόρη της» και ο τίτλος “μητέρα-τέρας” ανεβάζουν την τηλεθέαση και την επισκεψιμότητα των ιστοσελίδων, ίσως γιατί βρέθηκε πρόσφορο έδαφος επειδή η οικογένεια ανήκει σε κατώτερη κοινωνική τάξη, και σίγουρα σε μια προσπάθεια να αποπροσανατολίσουν την κοινή γνώμη από τον «οικογενειάρχη» Μίχο. Η αντίθεση αυτή φάνηκε και από τον χρόνο και χώρο που δόθηκε σε καθεμιά από τις δύο πλευρές στον αέρα. Από τη μία, ούτε η είδηση ότι η μητέρα έκανε απεργία πείνας ενώ ήταν προφυλακισμένη, ούτε και οι δηλώσεις του αδερφού της 12χρονης καλύφθηκαν αρκετά από τα συστημικά μίντια. Από την άλλη, ο Μίχος έλαβε μια μάλλον ευνοϊκή μεταχείριση σε σύγκριση με τις πράξεις του, μιας και του δόθηκε δημόσιο βήμα ώστε να απολογηθεί. Αξίζει να σημειωθεί ότι κάτι αντίστοιχο δεν έχουμε δει να συμβαίνει όταν ο θύτης είναι κάποιος από κατώτερη κοινωνική τάξη ή μετανάστης/πρόσφυγας. Τον περασμένο Οκτώβριο, μάλιστα, το ΣΚΑΙ κάλεσε –ποιον άλλον;- τον μπάτσο Μπαλάσκα για να δηλώσει ότι ο παιδοβιαστής είναι “πολύ καλό παιδί, επιφανής και με άρτια ζωή, με μια καλή σύζυγο και ένα γιο, πολύ καλό παιδί”. Τα συστημικά ΜΜΕ φρόντισαν γενικά να παρουσιάσουν τον Μίχο ως καλό οικογενειάρχη, καλό χριστιανό και Έλληνα πολίτη, το οποίο προδιαθέτει θετικά την κοινωνική γνώμη απέναντί του, σε αντίθεση με την μητέρα που ήταν καθαρίστρια, από χαμηλή κοινωνική τάξη και “έβαζε το ανήλικο παιδί της να δουλεύει”. Τέτοιοι χαρακτηρισμοί και περιγραφές έχουν κοινωνική και πολιτική χροιά, και στοχεύουν στο να κατασκευάσουν το αφήγημα ότι η φτώχεια είναι συνώνυμη με την εγκληματικότητα και την παραμέληση, δίνοντας το πάτημα στην κοινωνία να κατηγορήσει και να κατασπαράξει τη μητέρα.
Το αποκορύφωμα του κανιβαλισμού ήταν η αποκάλυψη του τόπου διαμονής της 12χρονης από την υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων της ΝΔ, Δόμνα Μιχαηλίδου, πράγμα που αναδημοσιεύθηκε από τα διάφορα ΜΜΕ. Το γεγονός αυτό, όπως είναι προφανές, έθεσε σε άμεσο κίνδυνο την 12χρονη, η οποία δέχτηκε δολοφονική επίθεση μέσα στο ίδιο της το σπίτι.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, σε πρόσφατη συνέντευξή της, η δικηγόρος Αντωνία Λεγάκη εξήγησε πως η υπόθεση του κυκλώματος με θύμα τη 12χρονη, η υπόθεση της Ηλιούπολης και η υπόθεση που έχει γίνει γνωστή ως Greek Mafia συνδέονται μεταξύ τους. Παρόλα αυτά, βλέπουμε ότι τα συστημικά ΜΜΕ τηρούν τη χαρακτηριστική τους στάση, αυτή της συγκάλυψης και του αποπροσανατολισμού, μιας και εξακολουθούν να παρουσιάζουν τις τρεις αυτές υποθέσεις ως μεμονωμένες. Το γεγονός αυτό μας βάζει σε ακόμα περισσότερες σκέψεις σχετικά με το τι κρύβεται από πίσω.
Καμία μας δεν πέφτει από τα σύννεφα παρατηρώντας τη στάση των ΜΜΕ, που όπως και περιμέναμε, σίγουρα δεν ήταν υπέρ της 12χρονης. Προσπάθησαν να την τρομοκρατήσουν και να στρέψουν την κοινή γνώμη εναντίον της μητέρας της ενώ ταυτόχρονα συγκάλυπταν ξεδιάντροπα τον παιδοβιαστή και έθεταν την ίδια σε κίνδυνο. Μέχρι και η φρασεολογία που χρησιμοποιήθηκε επιλέχθηκε έτσι ώστε να υπηρετήσει τη λογική του “τα ‘θελε και τα ‘παθε”, να κανονικοποιήσει το victim blaming. Φυσικά, τα ΜΜΕ δεν είναι αυτά που θα αποφασίσουν για την εξέλιξη της υπόθεσης στο δικαστήριο, σίγουρα όμως διαμορφώνουν την κοινωνική αντίληψη και κουλτούρα. Βλέπουμε για μια ακόμη φορά την καθιερωμένη στάση των συστημικών ΜΜΕ, που χρησιμοποιούν όλα τα μέσα και τις δυνάμεις τους για τον επανατραυματισμό των θυμάτων και τον εκφοβισμό των επιζώντων που θα ήθελαν να καταγγείλουν την κακοποίησή τους, τρέφοντας και συντηρώντας την έμφυλη βία και τη συνολική υποτίμηση των γυναικών, ιδιαίτερα εκείνων της εργατικής τάξης.
Ο,ΤΙ ΕΧΟΥΜΕ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΕΝΑ ΤΟ ΑΛΛΟ
ΚΑΜΙΑ ΜΟΝΗ – ΚΑΝΕΝΑ ΜΟΝΟ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΕΜΦΥΛΗ ΒΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΑ