«Αδερφή μου εγώ σε πιστεύω»;

Πριν λίγες μέρες ήρθε στο προσκήνιο η είδηση πως η Γεωργία Μπίκα θα συμμετέχει στο ψηφοδέλτιο του κόμματος «Πατριώτες» εν όψει των ευρωεκλογών. Με αφορμή αυτό το συμβάν ανοίχτηκε ένας διάλογος γύρω από τα όρια και την εγκυρότητα του συνθήματος «Αδερφή μου εγώ σε πιστεύω».

Ας πιάσουμε το νήμα από την αρχή του. Για εμάς η πατριαρχία είναι ένα σύστημα που αν και προϋπήρχε του καπιταλισμού, πλέον λειτουργεί παράλληλα με αυτόν, με τις εξουσιαστικές απολήξεις του καθενός να αλληλοδιαπλέκονται.

Η πατριαρχία σε συνδυασμό με τον καπιταλισμό διαιωνίζουν την αντίληψη πως το σώμα αποτελεί κτήμα του ισχυρού. Τα σώματα των μεταναστ(ρι)ών αποτελούν κτήματα των κρατών που μπορούν να τα διαχειριστούν όπως θέλουν. Τα σώματα των εργατ(ρι)ών αποτελούν κτήματα των αφεντικών, οι οποίοι μόνο ως αναλώσιμα θα τα βλέπουν. Τα σώματα των παιδιών αποτελούν κτήματα των γονιών ως αντικείμενα προς διαμόρφωση. Τα σώματα των γυναικών αποτελούν κτήματα των ανδρών, η λεία για κάθε ξέσπασμα, μια μηχανή γονιμοποίησης που λειτουργεί και ως αποδιοπομπαίος τράγος. Είναι βαθιά ριζωμένη από την πατριαρχία η αντίληψη ότι η σύντροφος, η σύζυγος, η κόρη, η υπάλληλος και οποιαδήποτε θηλυκότητα μπορεί να αντιμετωπίζεται από έναν άνδρα ως κτήμα του, ως κάτι πάνω στο οποίο εκείνος μπορεί να ασκεί εξουσία, να ελέγχει το σώμα της και να αποφασίζει για τη ζωή της, ακόμη ενίοτε και να την αφαιρεί.

Ωστόσο, τα συστήματα καταπίεσης θα πρέπει να εξετάζονται και ξεχωριστά. Έτσι, από τη μία διακρίνουμε την έμφυλη βία που πηγάζει από το πατριαρχικό σύστημα και από την άλλη την ταξική βία που πηγάζει από το καπιταλιστικό. Βλέπουμε δύο εξουσιαστικές σχέσεις που μοιάζουν αλλά έχουν άλλες ρίζες. Έτσι, ένα άτομο μπορεί ταυτόχρονα να ανήκει στα καταπιεσμένα του ενός συστήματος και στους καταπιεστές του άλλου (πχ. Λοατκι αφεντικό, γυναίκα σε θέση εξουσίας κλπ).

Με βάση τα παραπάνω, ως φεμινιστική συλλογικότητα όταν ερχόμαστε μπροστά σε μία καταγγελία έμφυλης βίας, η απάντηση «Εγώ αδερφή μου σε πιστεύω» μένει αυτούσια, χωρίς περαιτέρω αστερίσκους. Το θύμα έμφυλης βίας παραμένει θύμα της πατριαρχίας, ανεξαρτήτως καταγωγής, πολιτικού προσανατολισμού, κοινωνικής τάξης κλπ. Ο θύτης παραμένει θύτης επίσης ανεξαρτήτως της καταγωγής του, του πολιτικού προσανατολισμού του, της κοινωνικής του τάξης κλπ.

Έχουμε παρατηρήσει, ωστόσο, ότι στην κοινωνία που ζούμε όταν ο θύτης είναι ισχυρότερος από το θύμα είτε οικονομικά είτε με κάποια θέση εξουσίας, υπάρχει απροκάλυπτη προσπάθεια συγκάλυψής του από την αστική δικαιοσύνη και το κράτος. Θέση μας είναι το να προσπαθούμε να αποτρέψουμε κάθε συγκάλυψη, δίνοντας φωνή στα θύματα που η κοινωνική τους τάξη και θέση τη στερεί.

Όσον αφορά την υπόθεση της Γ. Μπίκα, την στηρίζαμε και τη στηρίζουμε στο βίωμά της που άπτεται της έμφυλης βίας, και όχι για τις πολιτικές της επιλογές -δεν παύει, βέβαια, να μας λυπεί το γεγονός ότι η επιλογή της είναι να ταχθεί με τους καταπιεστές-.

Καταληκτικά, ξέρουμε πως το κράτος, το κεφάλαιο και τα συστημικά μέσα ενημέρωσης δεν θα φροντίσουν ποτέ τα άτομα που βρίσκονται σε ευάλωτη θέση. Τα άτομα αυτά επιλέγουμε να στηρίζουμε, δίνοντας ολόπλευρη μάχη ενάντια στην έμφυλη βία με υποστήριξη, ενημέρωση, κινηματική δράση και αλληλεγγύη.

Witches Fight Back

Κείμενο για υπόθεση βιασμού στη Θεσσαλονίκη

Στη Θεσσαλονίκη, γόνοι πλούσιων οικογενειών και επιχειρηματίες της νύχτας βίασαν ομαδικά μια 24χρονη κοπέλα. Ένας εκ των βιαστών παραδέχτηκε την ένοχή του μέσω του λογαριασμού του στο Instagram, γεγονός που μετά διέψευσε λέγοντας πως τον ανάγκασαν να κάνει τη δημοσίευση. Μετά τη μήνυση της 24χρονης αδερφής μας, συνελήφθη ο ένας δράστης (Βασίλης Λεβέντης, συνιδιοκτήτης του ομίλου Coca-Cola στην Ελλάδα) και αφέθηκε αμέσως ελεύθερος χωρίς κανέναν περιορισμό. Νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα βγήκαν οι τοξικολογικές εξετάσεις του θύματος επιβεβαιώνοντας τα λεγόμενα της, ότι, δηλαδή, βρισκόταν υπό την επήρεια ουσιών εν αγνοία της. Τις τελευταίες μέρες, έχουν δημοσιευθεί δεκάδες ανώνυμες καταγγελίες για βιασμούς, κακοποιήσεις, εξαναγκασμό σε χρήση ναρκωτικών, εκβιασμούς με προσωπικά βίντεο (που τραβήχτηκαν χωρίς το άλλο πρόσωπο να το γνωρίζει), όλες απέναντι στη συγκεκριμένη ομάδα υψηλών στελεχών και επιχειρηματιών. Η πλειοψηφία των καταγγελιών δημοσιεύτηκε μέσω του προφίλ του Ηλία Γκιώνη (λοατκια+ ακτιβιστή) στο Instagram, ο οποίος τώρα βρίσκεται αντιμέτωπος με ποινική δίωξη από έναν από τους δράστες, λόγω των επώνυμων καταγγελιών που δημοσίευσε.
Οι καταγγελίες αυτές βοήθησαν να ξετυλιχτεί ένα ολόκληρο κύκλωμα βιασμών και κακοποιήσεων. Γυναίκες κάνουν λόγω για «έτοιμες λίστες κοριτσιών» που οι συγκεκριμένοι άνθρωποι εκβίαζαν για να παρευρεθούν στα πάρτι τους. Όλες οι καταγγελίες κάνουν λόγω για νάρκωση, αφού μετά καμιά δε θυμόταν τι της συνέβη. Ωστόσο, παρά τη μήνυση οι άνθρωποι αυτοί εξακολουθούν να κυκλοφορούν ελεύθεροι, γεγονός που αντανακλά την ηθική της ελληνικής κοινωνίας, την κανονικότητα της σεξιστικής βίας και την κοινωνική νομιμοποίηση των κακοποιητών (νέοι επιχειρηματίες, πλούσιοι, καλά παιδιά), ενώ κάνει εξαιρετικά δύσκολη την όποια προσπάθεια των θηλυκοτήτων να καταγγείλουν κοινωνικά και νομικά τους κακοποιητές τους. Με απλά λόγια, έχουμε να κάνουμε με μια ηθική νταβατζή. Δεν είναι τυχαίο ότι οι κακοποιητές παρά τις καταγγελίες, συνεχίζουν τις επιχειρηματικές και «προσωπικές» τους δραστηριότητες και, μάλιστα, όπως καταγγέλλει ο Ηλίας Γκιώνης, συνεχίζουν να καλούν γυναίκες στα πάρτι τους με στόχο τη σεξουαλική κακοποίησή τους.
Και ενώ το θέμα αυτό απευθείας γιγαντώθηκε στα social media με εκατοντάδες δημοσιεύσεις και αποκαλύψεις, τα ΜΜΕ ακολούθησαν γραμμή πρωτοφανούς σιωπής, συγκαλύπτοντας έτσι τους δράστες λόγω της κοινωνικής και ταξικής τους θέσης. Στις περιπτώσεις που το θέμα δημοσιοποιήθηκε στα συστημικά media, αυτό έγινε με εντελώς ακατάλληλο τρόπο, κυκλοφορώντας, δηλαδή, τη φωτογραφία του θύματος. Παράλληλα, βρεθήκαμε για άλλη μια φορά αντιμέτωπες με ολόκληρη τη ρητορική του victimblaming στην ελληνική κοινωνία: τη λογική που αντί να συμπαρασταθεί στις επιζώσες, τους μεταφέρει την ευθύνη του βιασμού τους. Απόψεις όπως ότι «πήγαιναν γυρεύοντας» ή «τι δουλειά είχε σε τέτοιο ροζ πάρτι» μας βρίσκουν απέναντί τους. Για τους βιασμούς φταίνε αποκλειστικά οι βιαστές και όχι οι προσωπικές επιλογές καμιάς από μας.
Στεκόμαστε αλληλέγγυ@ δίπλα σε όλες τις αδερφές μας που έχουν υποστεί έμφυλη βία και αγωνιζόμαστε ενάντια σε όσ@ θεωρούν πως οι πράξεις τους μπορούν να παραμείνουν απαρατήρητες και να συνεχιστούν λόγω της κοινωνικής και ταξικής τους θέσης. Δεν θα σωπάσουμε. Βιαστές, μπάτσοι, δικαστές θα μας βρείτε απέναντι σας.
ΑΓΩΝΑΣ ΤΑΞΙΚΟΣ, ΦΕΜΙΝΙΣΤΙΚΟΣ
ΘΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΑΠΟ ΔΩ ΚΑΙ ΜΠΡΟΣ

Witches Fight Back

Κείμενο για τη μέρα ενάντια στην έμφυλη βία (25 Νοέμβρη)

ΣΤΟΥΣ ΔΙΚΟΥΣ ΜΑΣ ΑΓΩΝΕΣ ΖΟΥΝ ΟΙ ΔΟΛΟΦΟΝΗΜΕΝΕΣ
Η 25η Νοέμβρη ανακηρύχθηκε το 1999 από τον ΟΗΕ ως Διεθνής Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών. Την ημερομηνία καθιέρωσαν άτυπα γυναικείες οργανώσεις τη δεκαετία του 80΄, στη μνήμη της δολοφονίας των αδελφών Mirabal.
Η Patria (1924-1960), η Minerva (1926-1960) και η Maria Teresa (1935-1960) Mirabal υπήρξαν μέλη της αντιδικτατορικής αντίστασης ενάντια στο καθεστώς Τρουχίγιο (1930-1961) στη Δομινικανή Δημοκρατία. Φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν αλλεπάλληλα. Στις 25 Νοεμβρίου 1960, κατά την επιστροφή τους από επίσκεψη στους συζύγους της Minerva και της Maria Teresa στη φυλακή, οι τρεις αδελφές μαζί με τον οδηγό Rufino de la Cruz σταματήθηκαν από άνδρες της ασφάλειας, βασανίστηκαν, ξυλοκοπήθηκαν με ρόπαλο και στραγγαλίστηκαν. Τοποθετήθηκαν μέσα στο αυτοκίνητο το οποίο οδηγήθηκε σε γκρεμό για να φανεί ατύχημα. Η τέταρτη αδελφή, η Dedé (1925-2014), μεγάλωσε τα παιδιά των αδελφών της και διατήρησε ζωντανή την κληρονομιά τους. Οι αδελφές Mirabal αναδείχθηκαν σε σύμβολα του λαϊκού και φεμινιστικού κινήματος παγκόσμια και έμειναν γνωστές ως Οι Πεταλούδες / Las Mariposas.
Στην Ελλάδα του 2021 η σεξιστική βία έχει κανονικοποιηθεί σε βαθμό ώστε να μιλάμε για πάνω μια δολοφονημένη το μήνα. Οι γυναικοκτόνοι είναι, κατά πλειοψηφία, νυν και πρώην σύντροφοι ή σύζυγοι. Στις περισσότερες περιπτώσεις βλέπουμε να υπάρχει καταπιεστικό παρελθόν στη σχέση θύτη-θύματος. Πολύ συχνά, γυναίκες σε τέτοιο περιβάλλον έχουν γνωστοποιήσει στον κοντινό τους κύκλο ότι απειλούνται ή, ακόμα, έχουν φτάσει στο σημείο να προβούν σε καταγγελίες στην αστυνομία -καταγγελίες που συχνά είτε απλώς καταγράφονται, είτε αντιμετωπίζονται ως ασήμαντες και αγνοούνται.
Κάθε γυναικοκτονία ακολουθεί η καθιερωμένη προβληματική κάλυψη του θέματος στα κανάλια. Βλέπουμε συχνά προσπάθεια ξεπλύματος του γυναικοκτόνου, με τα συστημικά μίντια να κάνουν λόγο για εγκλήματα πάθους, ζήλειας, ερωτικής εμμονής. Από τα δελτία ειδήσεων ως τα τηλεοπτικά πάνελ, η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από την προσωπική ζωή του θύματος, αν ήταν “πιστή”, “καλή μητέρα” και άλλα, με λίγα λόγια “αν εκπλήρωνε σωστά το ρόλο της ως γυναίκα”. Στο αποκορύφωμα, παρακολουθούμε τα μίντια να δίνουν χώρο σε κάθε λογής Μπαλάσκα που μοιράζει σε επόμενους γυναικοκτόνους δωρεάν συμβουλές για μείωση ποινής. Με τη στάση αυτή, τα συστημικά μίντια μεταθέτουν τη συζήτηση σε ψευδεπίγραφη και αποπροσανατολιστική βάση, και τρέφουν λίγο ακόμα τη λογική και τη ρητορική της πατριαρχίας.
Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει κανένα έγκλημα πάθους. Είναι εμφανές ότι η βασική αιτία των γυναικοκτονιών είναι η αίσθηση δικαιώματος πάνω στα γυναικεία σώματα και στις ζωές μας. Η βαθιά ριζωμένη από την πατριαρχία αντίληψη ότι η σύντροφος, η σύζυγος, η κόρη, η υπάλληλος και οποιαδήποτε θηλυκότητα μπορεί να αντιμετωπίζεται από έναν άνδρα ως κτήμα του, ως κάτι πάνω στο οποίο εκείνος μπορεί να ασκεί εξουσία, να ελέγχει το σώμα της και να αποφασίζει για τη ζωή της. Γι’ αυτούς τους λόγους, ως φεμινιστική συλλογικότητα διεκδικούμε τη νομική κατοχύρωση του όρου γυναικοκτονία, ώστε να τεθεί το ζήτημα στην έμφυλη διάστασή του, καθώς και ουσιαστικά μέτρα προστασίας και δομές για θηλυκότητες που απειλούνται. Θεωρούμε την αναγνώριση της γυναικοκτονίας μέρος του αγώνα μας, ωστε να αναγνωρίζεται ως τέτοια και τα εγκλήματα αυτά να εδραιώνονται στην κοινή γνώμη ως εγκλήματα με έμφυλη αφετηρία. Λύση δεν θα δώσει ένας αυταρχικότερος ποινικός κώδικας, αλλά η ολόπλευρη μάχη ενάντια στην έμφυλη βία με υποστήριξη, ενημέρωση, κινηματική δράση.
Παράλληλα σε αυτά, θύματα κακοποιητικών συμπεριφορών δεν ήταν μόνο cis γυναίκες αλλά και θηλυκότητες και λοάτκι+ άτομα. Η βία της ετεροκανονικότητας και της πατριαρχιας στοχεύει στα σώματα αυτά και ακόμη περισσότερο στα πιο καταπιεσμένα εξ αυτών, σε επίπεδο ταξικό, φυλετικό, ειτε όσο αφορά ζητήματα αναπηρίας, ψυχικής ασθένειας κ.α. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η δολοφονία της Zackie / Oh, πριν τρία χρόνια στην Ομόνοια από αφεντικά, μπάτσους, υπό τη σιωπηλή συνενοχή των περαστικών. Τον Ζακ τον λίντσαραν μέρα μεσημέρι σε ένα πολυσύχναστο σημείο της Αθήνας, με τη ταμπέλα του κλέφτη, του τοξικοεξαρτημένου, του δημοσίου κινδύνου. Ωστόσο αναρωτιόμαστε, αν ο Ζακ δεν ήταν εμφανώς θηλυκότητα, αν δεν ήταν μικρόσωμος, αλλά ψηλός και γεροδεμένος τι αντιμετώπιση θα είχε λάβει; Αν είχαν μπροστά τους μια ηγεμονική φιγούρα αρρενωπότητας η έκβαση “του επεισοδίου” θα ήταν πολύ διαφορετική. Έπειτα ο Ζακ λιντσαρίστηκε ξανά και ξανά στις ειδήσεις των 8, στις εικασίες των “ειδικών” και υπό την σχεδόν ηδονοβλεπτική ματιά των θεατών που πρότρεχαν σε συμπεράσματα. Ξεπλένοντας έτσι όχι μόνο την ελληνική σεξιστική κοινωνία αλλά και την ίδια την κρατική στρατηγική σεξισμού και εξόντωσης μια σειράς θηλυκοτήτων, ταξικά ορισμένων, υποκειμένων όπως των έγκλειστων μεταναστριών, των σεξεργατριών, των “παράνομων” εργατριών, των “αόρατων” τρανς υποκειμένων.
Για όλους αυτούς τους λόγους,
γιατί πατριαρχία, ομοφοβία, σεξισμός, τρανσφοβια μας πνιγουν, θα είμαστε και φέτος στο δρόμο στις 25 Νοέμβρη. Η 25η Νοέμβρη που θέλουμε είναι διεκδικητική, διαθεματική, μας συμπεριλαμβάνει όλ@ όσ@ καταπιεζόμαστε από πατριαρχία και καπιταλισμό.
Θα είμαστε στο δρόμο για να δείξουμε την αλληλεγγύη μας, για να φωνάξουμε και για εκείν@ που δεν μπορούν, για να βάλουμε τέλος σε πατριαρχία και καπιταλισμό. Γιατί κανέν@ δεν είναι ελεύθερ@ όταν δεν είμαστε όλ@!
// Άμεση αναγνώριση του δικαιώματος στην αυτοάμυνα στην έμφυλη βία
// Δωρεάν, νόμιμες και ασφαλείς εκτρώσεις για όλ@
//Δημιουργία δομων υποστήριξης για τα επιζώντα εμφυλης βίας
//Νομική αναγνώριση της γυναικοκτονιας
Witches Fight Back