Κείμενο για τη μέρα ενάντια στην έμφυλη βία (25 Νοέμβρη)

Η 25η Νοέμβρη ανακηρύχθηκε το 1999 από τον ΟΗΕ ως Διεθνής Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών. Την ημερομηνία καθιέρωσαν άτυπα γυναικείες οργανώσεις τη δεκαετία του 80΄, στη μνήμη της δολοφονίας των αδελφών Mirabal.

Η Patria (1924-1960), η Minerva (1926-1960) και η Maria Teresa (1935-1960) Mirabal υπήρξαν μέλη της αντιδικτατορικής αντίστασης ενάντια στο καθεστώς Τρουχίγιο (1930-1961) στη Δομινικανή Δημοκρατία. Φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν αλλεπάλληλα. Στις 25 Νοεμβρίου 1960, κατά την επιστροφή τους από επίσκεψη στους συζύγους της Minerva και της Maria Teresa στη φυλακή, οι τρεις αδελφές μαζί με τον οδηγό Rufino de la Cruz σταματήθηκαν από άνδρες της ασφάλειας, βασανίστηκαν, ξυλοκοπήθηκαν με ρόπαλο και στραγγαλίστηκαν. Τοποθετήθηκαν μέσα στο αυτοκίνητο το οποίο οδηγήθηκε σε γκρεμό για να φανεί ατύχημα. Η τέταρτη αδελφή, η Dedé (1925-2014), μεγάλωσε τα παιδιά των αδελφών της και διατήρησε ζωντανή την κληρονομιά τους. Οι αδελφές Mirabal αναδείχθηκαν σε σύμβολα του λαϊκού και φεμινιστικού κινήματος παγκόσμια και έμειναν γνωστές ως Οι Πεταλούδες / Las Mariposas.

Στην Ελλάδα του 2021 η σεξιστική βία έχει κανονικοποιηθεί σε βαθμό ώστε να μιλάμε για πάνω μια δολοφονημένη το μήνα. Οι γυναικοκτόνοι είναι, κατά πλειοψηφία, νυν και πρώην σύντροφοι ή σύζυγοι. Στις περισσότερες περιπτώσεις βλέπουμε να υπάρχει καταπιεστικό παρελθόν στη σχέση θύτη-θύματος. Πολύ συχνά, γυναίκες σε τέτοιο περιβάλλον έχουν γνωστοποιήσει στον κοντινό τους κύκλο ότι απειλούνται ή, ακόμα, έχουν φτάσει στο σημείο να προβούν σε καταγγελίες στην αστυνομία -καταγγελίες που συχνά είτε απλώς καταγράφονται, είτε αντιμετωπίζονται ως ασήμαντες και αγνοούνται.

Κάθε γυναικοκτονία ακολουθεί η καθιερωμένη προβληματική κάλυψη του θέματος στα κανάλια. Βλέπουμε συχνά προσπάθεια ξεπλύματος του γυναικοκτόνου, με τα συστημικά μίντια να κάνουν λόγο για εγκλήματα πάθους, ζήλειας, ερωτικής εμμονής. Από τα δελτία ειδήσεων ως τα τηλεοπτικά πάνελ, η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από την προσωπική ζωή του θύματος, αν ήταν “πιστή”, “καλή μητέρα” και άλλα, με λίγα λόγια “αν εκπλήρωνε σωστά το ρόλο της ως γυναίκα”. Στο αποκορύφωμα, παρακολουθούμε τα μίντια να δίνουν χώρο σε κάθε λογής Μπαλάσκα που μοιράζει σε επόμενους γυναικοκτόνους δωρεάν συμβουλές για μείωση ποινής. Με τη στάση αυτή, τα συστημικά μίντια μεταθέτουν τη συζήτηση σε ψευδεπίγραφη και αποπροσανατολιστική βάση, και τρέφουν λίγο ακόμα τη λογική και τη ρητορική της πατριαρχίας.

Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει κανένα έγκλημα πάθους. Είναι εμφανές ότι η βασική αιτία των γυναικοκτονιών είναι η αίσθηση δικαιώματος πάνω στα γυναικεία σώματα και στις ζωές μας. Η βαθιά ριζωμένη από την πατριαρχία αντίληψη ότι η σύντροφος, η σύζυγος, η κόρη, η υπάλληλος και οποιαδήποτε θηλυκότητα μπορεί να αντιμετωπίζεται από έναν άνδρα ως κτήμα του, ως κάτι πάνω στο οποίο εκείνος μπορεί να ασκεί εξουσία, να ελέγχει το σώμα της και να αποφασίζει για τη ζωή της. Γι’ αυτούς τους λόγους, ως φεμινιστική συλλογικότητα διεκδικούμε τη νομική κατοχύρωση του όρου γυναικοκτονία, ώστε να τεθεί το ζήτημα στην έμφυλη διάστασή του, καθώς και ουσιαστικά μέτρα προστασίας και δομές για θηλυκότητες που απειλούνται. Θεωρούμε την αναγνώριση της γυναικοκτονίας μέρος του αγώνα μας, ωστε να αναγνωρίζεται ως τέτοια και τα εγκλήματα αυτά να εδραιώνονται στην κοινή γνώμη ως εγκλήματα με έμφυλη αφετηρία. Λύση δεν θα δώσει ένας αυταρχικότερος ποινικός κώδικας, αλλά η ολόπλευρη μάχη ενάντια στην έμφυλη βία με υποστήριξη, ενημέρωση, κινηματική δράση.

Παράλληλα σε αυτά, θύματα κακοποιητικών συμπεριφορών δεν ήταν μόνο cis γυναίκες αλλά και θηλυκότητες και λοάτκι+ άτομα. Η βία της ετεροκανονικότητας και της πατριαρχιας στοχεύει στα σώματα αυτά και ακόμη περισσότερο στα πιο καταπιεσμένα εξ αυτών, σε επίπεδο ταξικό, φυλετικό, ειτε όσο αφορά ζητήματα αναπηρίας, ψυχικής ασθένειας κ.α. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η δολοφονία της Zackie / Oh, πριν τρία χρόνια στην Ομόνοια από αφεντικά, μπάτσους, υπό τη σιωπηλή συνενοχή των περαστικών. Τον Ζακ τον λίντσαραν μέρα μεσημέρι σε ένα πολυσύχναστο σημείο της Αθήνας, με τη ταμπέλα του κλέφτη, του τοξικοεξαρτημένου, του δημοσίου κινδύνου. Ωστόσο αναρωτιόμαστε, αν ο Ζακ δεν ήταν εμφανώς θηλυκότητα, αν δεν ήταν μικρόσωμος, αλλά ψηλός και γεροδεμένος τι αντιμετώπιση θα είχε λάβει; Αν είχαν μπροστά τους μια ηγεμονική φιγούρα αρρενωπότητας η έκβαση “του επεισοδίου” θα ήταν πολύ διαφορετική. Έπειτα ο Ζακ λιντσαρίστηκε ξανά και ξανά στις ειδήσεις των 8, στις εικασίες των “ειδικών” και υπό την σχεδόν ηδονοβλεπτική ματιά των θεατών που πρότρεχαν σε συμπεράσματα. Ξεπλένοντας έτσι όχι μόνο την ελληνική σεξιστική κοινωνία αλλά και την ίδια την κρατική στρατηγική σεξισμού και εξόντωσης μια σειράς θηλυκοτήτων, ταξικά ορισμένων, υποκειμένων όπως των έγκλειστων μεταναστριών, των σεξεργατριών, των “παράνομων” εργατριών, των “αόρατων” τρανς υποκειμένων.

Για όλους αυτούς τους λόγους,

γιατί πατριαρχία, ομοφοβία, σεξισμός, τρανσφοβια μας πνιγουν, θα είμαστε και φέτος στο δρόμο στις 25 Νοέμβρη. Η 25η Νοέμβρη που θέλουμε είναι διεκδικητική, διαθεματική, μας συμπεριλαμβάνει όλ@ όσ@ καταπιεζόμαστε από πατριαρχία και καπιταλισμό.

Θα είμαστε στο δρόμο για να δείξουμε την αλληλεγγύη μας, για να φωνάξουμε και για εκείν@ που δεν μπορούν, για να βάλουμε τέλος σε πατριαρχία και καπιταλισμό. Γιατί κανέν@ δεν είναι ελεύθερ@ όταν δεν είμαστε όλ@!

Witches Fight Back